متن سخنرانی سید سعادت منصور نادری وزیر دولت در امور صلح در «همایش ملی قربانیان» به مناسبت روز جهانی حقوق بشر و روز ملی قربانيان جنگ

20 قوس 1399
بسم الله الرحمن الرحیم
د افغانستان اسلامی جمهوریت، د بشری حقونو په چارو کی د دولت وزیر، درانه خور، سمر صاحب؛ د افغانستان د بشری حقونو د خپلواک اداری رییس، آغلی اکبر صاحب؛
Ambassador Deborah Lyons, UN SRSG, UNAMA;
Ambassador Ronald Kobia, EU Special Envoy;
قدرمنو ژورنالیستانو او په تالار کی دیر معززو، حاضرینو!
السلام علیکم و رحمه‌الله و برکاته!
در ابتدا ضروری می‌دانم از دست‌اندرکاران گرامی تدویر این همایش بزرگ و نهایت مبرم، که توانسته‌اند فرصت مغتنم و مفیدی را به منظور بحث و تبادل نظر با قربانیان جنگ، مدافعین حقوق قربانیان و جوانان از گوشه و کنار کشور فراهم سازند، اظهار قدردانی نمایم.
تدویر این چنین نشست‌ها و آن هم در زمانی که پروسه صلح در یکی از تاریخی‌ترین و حساس‌ترین مراحل خود قرار دارد، می‌تواند زمینه خوبی باشد در جهت تقویت، انسجام و اجماع ملی پیرامون صلح و توحید نظریات هموطنان ما، به ویژه قربانیان جنگ و مدافعین حقوق قربانیان.
حضار گرامی!
همه می‌دانیم که سرزمین خسته از جنگ‌مان، در روزهای حساس و سرنوشت‌ساز به سر می‌برد. تشکیل تیم‌های مذاکره‌کننده ج.ا.ا و طالبان، آغاز نشست دوحه و توافق روی طرزالعمل مذاکرات صلح، تشدید تلاش‌های منطقه‌یی و جهانی برای حل بحران جنگ در افغانستان و تشکیل کمیته رهبری شورای عالی مصالحه ملی در روزهای اخیر از جمله گام‌هایی است که در مسیر رسیدن به صلح پایدار در کشور برداشته شده است.
امروز، رهبران احزاب و جریان‌های سیاسی و تمام ارکان نظام جمهوری اسلامی افغانستان، با وجود داشتن تفاوت دیدگاه در بعضی از مسایل، در مورد صلح که منافع ملی تمام افغان‌ها به آن گره خورده است، گرد هم آمده‌اند و صف جمهوری اسلامی بیش از هر زمان دیگری تقویت یافته است.
تحقق اجماع سیاسی با گرد هم آمدن رهبران احزاب و شخصیت‌های ملی، این پیام قوی را به ملت ما می‌دهد که در دفاع از منافع ملی، حفظ دستاوردهای نظام و سرنوشت کشور، همه متحد بوده و در یک صف واحد قرار دارند.
خوشبختانه به دلیل موجودیت چنین رویکرد، شاهد افزایش امیدواری‌ها و خوشبینی‌های مردم و متحدان جهانی افغانستان در رابطه به پروسه صلح نیز می‌باشیم.
خانم‌ها و آقایان گرامی!
تجارب تلخ گذشته و نگرانی‌های شهروندان مبنی بر تکرار اشتباهات گذشته، ما را وادار می‌سازد که در کنار تقویت اجماع ملی و سیاسی، در مورد ساختار صلح و دریافت ضمانت‌های اجرایی برای توافقات این پروسه نیز نهایت دقت نماییم، تا مرتکب اشتباهاتی نشویم که یک بار دیگر خدای‌ناخواسته افغانستان را به یک بحران به مراتب خطرناک‌تر و طولانی‌تر دیگر سوق دهد.
تعهد برای رسیدن به یک صلح پایدار، باعزت و عادلانه ایجاب می‌کند که هر دو طرف جنگ، به تمام فکتورهایی که می‌تواند ثبات و پایداری پروسه را تهدید کند، توجه جدی داشته و آنها را مد نظر داشته باشند.
فراهم ساختن زمینه مشارکت تمام اقشار و گروه‌های جامعه در روند صلح و حرکت در یک مسیر روشن برای رسیدن به صلحی که در ماهیت و چگونگی آن اجماع ملی وجود داشته باشد، نه‌تنها به پایداری ثبات و جلوگیری از بحران‌های بعدی کمک می‌کند؛ بلکه تنها راه اجتناب از افتادن به دام اشتباهات گذشته می‌باشد.
حاضرین محترم!
ناگفته روشن است که تأمین عدالت برای قربانیان جنگ، یکی از نیازهای اساسی برای ختم پایدار خشونت و منازعه است و تجارب جهانی برای ختم منازعات نیز نشان می‌دهد که بدون تأمین عدالت و مشارکت متضررین جنگ، نمی‌توان به یک صلح پایدار و عادلانه رسید.
متأسفانه اکثریت قریب به اتفاق مردم افغانستان، به گونه‌ای از پیامدهای جنگ آسیب‌های جسمی، روحی یا مالی را متقبل گردیده و یا مجبور به مهاجرت و ترک لانه و کاشانه خویش شده‌اند. اما اندوه و درد افراد دارای معلولیت از جنگ، و خانواده‌هایی که عزیزان خود را از دست داده‌اند، با هیچ قشر و گروه دیگری قابل مقایسه نیست.
نظام جمهوری اسلامی افغانستان و تیم مذاکره‌کننده شما با درک همه‌جانبه از این وضعیت، خود را متعهد به رعایت حقوق و نظریات قربانیان جنگ در پروسه صلح دانسته و زجری را که ملت ما تحمل نموده است، به هیچ عنوان فراموش نخواهد کرد.
فراهم ساختن زمینه برای حضور قربانیان جنگ در میز مذاکرات و شریک ساختن نظریات و دیدگاه‌های آنان، با طرف‌های حاضر در این روند و حامیان بین‌المللی افغانستان، نشان‌دهنده عزم قاطع و راسخ ما در جهت تأمین حقوق قربانیان جنگ می‌باشد، تا تمام جوانب ذی‌دخل در قضیه صلح افغانستان، برای التیام این زخم‌ها و عدم تکرار آن تعهدات روشن و واقعی داشته باشند.
د یو سوکال او امن هېواد، په هیله!
و من‌الله التوفیق