سخنرانی سید سعادت منصور نادری، وزیر دولت در امور صلح و عضو تیم مذاکره‌کننده در جمع‌بندی بحث آنلاین صلح، توسعه و امنیت در کنفرانس جنیوا
جناب آقای داکتر محب (مشاور امنیت ملی)، دیبورا لاینز (نماینده خاص سرمنشی سازمان ملل برای افغانستان)، سرجیو حرامیلیو (مشاور ارشد انستیتوت صلح اروپا)، مهمانان برجسته، سخنرانان برنامه، خانم‌ها و آقایان!
می‌خواهم صمیمانه از همه سخنرانان و اعضای پنل امروز تشکر کنم. مباحث امروز واقعاً بسیار برانگیزنده و تأمل‌آفرین بود.
من به عنوان وزیر دولت در امور صلح، گفت‌وگوهای امروز را به‌ویژه برای امور دفترم مفید می‌دانم، و از گفت‌وگوهای بیشتر که چگونه می‌توانیم این نظریات و ایده‌ها را جامه عمل بپوشانیم، استقبال می‌کنم.
می‌خواهم از همه شما دعوت کنم که دیگر افکار و نظریات‌تان را در اختیار من و تیم من قرار دهید که چگونه می‌توانیم یک‌جا باهم کار کنیم تا این اجندا، در حالی‌که پروسه صلح گسترش می‌یابد، به پیش برده شود.
من می‌خواهم در مورد برخی از نکات و دیدگاه‌هایی که در مباحث امروز ارائه شد، مکث کنم:
در ابتدا، عالی‌جناب داکتر محب ضرورت اولویت‌دهی به امنیت، با سرمایه‌گذاری بر ظرفیت و رشد نیروهای ملی دفاعی و امنیتی افغانستان را برجسته ساختند، ایشان همچنین بر تمرکز اجندای توسعه درازمدت برای دست‌یابی به رابطه‌ای بین صلح، امنیت و توسعه تأکید نمودند.
آقای باودن (مارک باودن، معاون اسبق نماینده خاص سرمنشی سازمان ملل برای افغانستان) توضیح دادند که افغانستان پروسه‌ی ناهمواری داشته است. ما باید به دسترسی به کمک‌ها رسیدگی کنیم، شکاف افزاینده بین شهر و روستا نیازمند تقویت حکومتداری محلی است. مسایل مربوط به جلوگیری از جرایم باید به‌طور دقیق بررسی شود، به‌ویژه چگونه می‌توان شبه‌نظامیان را در نظام مدغم کرد.
سفیر هیرجی (شهرزاده هیرجی، سفیر شبکه انکشافی بنیاد آقاخان)، روی این موضوع تمرکز کردند که هر روستا و ولایت در سراسر افغانستان پیچیدگی‌های خاص خود را دارد. آن‌چه که جامعه از ما انتظار دارد، فراگیری و جامعه‌سازی است. ایشان درباره تعلیم صحبت نمودند، دستاوردی که ما در بیست سال گذشته به دست آورده‌ایم. ایشان همچنین روی اعتماد به نفس و این‌که چگونه می‌توان از عهده منازعه برآمد و آن را حلّ‌وفصل نمود، تأکید کردند.
داکتر جان مانزا (معاون سکرترجنرال ناتو در امور اجرایی) در این‌باره که چگونه می‌توان وحدت متحدین را در جریان پروسه حفظ نمود، توضیحات دادند؛ حفظ وحدت، در حالی‌که ما وارد مرحله مذاکره می‌شویم. ایشان همچنین به جنبه ملموس حمایت نشست جنیوا و همچنین آماده‌سازی نیروهای امنیتی افغان برای عملکرد کاملاً مستقلانه‌شان اشاره کردند. ایشان همچنین به این حقیقت اشاره نمودند که نیاز است تا ناتو پس از توافق‌نامه صلح نقش‌اش را ایفا نماید.
سید آقا (معاون بانک انکشافی اسلامی) درباره حکومتداری خوب، امنیت، توسعه پایدار همه‌شمول صحبت کردند و گفتند که بی‌کاری و توزیع ناعادلانه کمک‌ها ریشه‌های بی‌ثباتی هستند. همه بخش‌های نقش جامعه باید فراگیر باشد، و نیز نقش جامعه بین‌المللی.
ایشان گفتند که بنیان‌گذاشتن خوب است، اما تطبیق آن باید از سوی دولت و با رهبری دولت انجام شود. ایشان همچنین اشاره کردند که عدم هماهنگی بین کمک‌کنندگان یک چالش اساسی است.
داکتر کرم (داکتر آزا کرم، سکرترجنرال موسسه مذاهب برای صلح) درباره اهمیت مفهوم اعتماد صحبت کردند. اعتماد، به ویژه بین نهادها، شهروندان و جامعه مدنی ضروری است؛ گفتند که به زمینه‌های محلی این اعتماد توجه کنید. نقش مذهب و بازیگران مذهبی و رهبران محلی باید در مرکز اصلی چارچوب توسعه باشد. گسترش بیماری کووید19 مثال خوبی در این باره است که رهبران مذهبی چگونه می‌توانند نقش بسیار مؤثری داشته باشند.
نکته اصلی که من از رویداد امروز درک کرده‌ام، نیاز به رویکرد متعادل بین امنیت، توسعه و صلح است. برای من روشن است که طی بیش از 19 سال گذشته، جامعه بین‌المللی، از قبل مشغول پیروزی در جنگ علیه تروریزم بود، در حمایت از افغانستان روی امنیت تمرکز بسیاری کرد، و بار کمتری برای دست‌یابی به اهداف توسعه پایدار و تأمین صلح قایل شده است.
برای رفتن به جلو، ما باید بیشتر روی ابتکار عمل در عرصه توسعه و تأمین صلح تأکید داشته باشیم. این امر به حلّ‌وفصل منازعات محلی کمک می‌کند، حقوق بشر را تحقق می‌بخشد و کاهش درازمدت خشونت‌ها علیه غیرنظامی‌ها در خط مقدم (جنگ) را در پی خواهد داشت.
این اقدامات همچنین باید پیشرفت‌های ملموسی در تعلیم و فرصت‌های اقتصادی، به ویژه برای جوانان ما داشته باشد. بسیاری از این جوان‌ها با آینده‌ای تاریک و نامطئن روبه‌رو هستند. مطمئناً، برای ادامه مبارزه مشترک ما علیه نیروهای تروریزم جهانی، نیروهای امنیتی و دفاعی شجاع ما همچنان به حمایت جامعه جهانی نیاز دارند؛ البته ما از همه آن‌چه طی دو دهه گذشته به دست آمده، سپاس‌گزاریم. اما تا زمانی‌که سرمایه‌گذاری در زیرساخت‌های امنیتی با تمرکز مجدد روی تأمین صلح و توسعه تکمیل نشود، ما با خطر تکرار اشتباهات گذشته، همچنان روبه‌رو هستیم. اگر ما می‌خواهیم به چشم‌انداز و دیدگاه صلح عادلانه و پایدار خود برسیم، نیاز است هر سه حوزه‌ای که در بالا به آنها اشاره شد، همزمان و موازی پیشرفت داشته باشند.
در آخر، می‌خواهم بر اهمیت زمان برگزاری این کنفرانس که در برهه‌ای حساس از تاریخ کشورمان صورت گرفته است، تأکید کنم. اگرچه ما سخت تلاش می‌کنیم تا به توافق صلح از طریق مذاکره دست یابیم، شهروندان ما هر روز از خشونت و فقر رنج می‌برند. بنابراین، این کنفرانس، نه‌تنها از منظر مالی، که ما در همه‌گیری جهانی (ویروس کرونا) از آن سپاس‌گزاریم، بلکه از منظر سیاسی و روحی-روانی نیز مهم است. این کنفرانس به مردم افغانستان نشان می‌دهد که از سوی جامعه بین‌المللی فراموش نشده‌اند و امید است که رنج آنان پایان یابد.
تعهدات داده شده در این کنفرانس این اطمینان را به آینده می‌دهد که مردم ما از زندگی در یک افغانستان صلح‌آمیز، جایی که به حقوق بشر و عزت همه شهروندان احترام گذاشته می‌شود، بهره‌مند شوند و پروسه التیام زخم‌های‌شان آغاز شده است.
یک‌بار دیگر از پشتیبانی همه شما سپاس‌گزارم، و ما مشتاقانه منتظر ادامه همکاری با شما به عنوان دوستان و شرکای‌مان هستیم تا آینده‌ای بهتر برای افغانستان رقم بزنیم.
تشکر از شما!